Opiniërende Raadsbijeenkomst

Het uitnodigingskader voor grootschalige elektriciteitsopwekking is onderdeel van het Programma Energietransitie Soest 2020-2025. In dit programma zijn dertig projecten gebundeld die de energietransitie mogelijk maken. De doelstelling is om in 2050 CO2-neutraal en aardgasvrij te zijn en in 2030 op de helft. Verwacht wordt dat met zon op daken aan 30% van de energievraag te kunnen voldoen. Om de doelstelling te halen is het ook nodig ruimte te geven aan zonnevelden en windturbines. Met het uitnodigingskader grootschalige energieopwekking wordt ruimte gegeven aan 2 zonnevelden en drie onderzoekslocaties worden aangewezen voor in totaal maximaal 7 grote windturbines. Voor zonnevelden gaat het om een locatie bij de spoordriehoek in Soest en een locatie langs de A28 in Soesterberg. Deze locaties zijn naar voren gekomen uit een uitgebreid participatieproces in drie stappen.

Op 8 juli 2021 wordt de raad voorgesteld het Uitnodigingskader grootschalige elektriciteitsopwekking vast te stellen voorzien van de locaties:
a. Zonneveld locatie A: spoordriehoek Soest
b. Zonneveld locatie B: zon langs A28 in Soesterberg
c. Onderzoekslocaties voor windturbines 1. nabij Isselt, 2. Vlasakkers en 3. A28 en om het college opdracht te geven om de locaties voor wind 1, 2 en 3 nader uit te werken met de buurgemeenten en RES Regio Amersfoort.

Het Nationaal Programma Regionale Energie Strategie (NP RES) bevat de opgave om in 2030, 35 Terra Wattuur (TWh) hernieuwbare elektriciteit op land op te wekken. Om dit te kunnen realiseren zijn 30 regio’s geformeerd die allen moeten bijdragen aan de geformuleerde opgave. De gemeente Soest doet via de regio Amersfoort hieraan mee.
In de concept RES is de regionale ambitie geconcretiseerd in een concept bod van 0,5 TWh. Samen met alle andere inspanningen binnen de energietransitie, zoals energiebesparing, zonnepanelen op woningen en het inzetten van alternatieve bronnen voor aardgas draagt deze 0,5 TWh grootschalige duurzame opwek bij aan een energiemix in 2030 die goed is voor 43% CO2-reductie. In oktober 2020 is deze Concept RES aangeboden aan het Nationaal Programma Regionale Energie Strategie (NP RES). Inmiddels zijn de plannen uit de Concept RES uitgewerkt in de RES 1.0. Dit heeft geleid tot een indeling in vier treden (in uitvoering – richting uitvoering – onderzoeksfase en verkenningsfase). Samen bouwen deze treden op tot de doelstelling van 0,50 TWh.

De raad wordt op 8 juli 2021 voorgesteld om het college te verzoeken de Regionale Energie Strategie Regio Amersfoort 1.0 als definitief in te dienen bij het Rijk conform de verplichting van het NP RES. Daarnaast wordt de raad voorgesteld het college opdracht te geven om in regionaal verband:

• Locaties in trede 2 te concretiseren richting uitvoering. Voor Soest betekent dit een inspanningsverplichting om grootschalige zonenergie op bedrijfsdaken en overheidsgebouwen op te wekken (19 hectare), te onderzoeken waar er zonnepanelen geplaatst kunnen worden in geluidsschermen en in bermgebieden langs de A28 en te komen tot een lokaal uitnodigingskader zon- en windenergie.
• Locaties in trede 3 nader te onderzoeken en indien mogelijk mee te nemen in de lokale uitnodigingskaders. Voor Soest gaat het hierbij om het opwekken van grootschalig zonenergie op daken in het buitengebied (5,5 hectare) en om minimaal 4 windturbines te plaatsen langs de A28.
• Locaties in trede 4 te verkennen en waar mogelijk mee te nemen in de lokale uitnodigingskaders. Voor Soest gaat het hierbij om onderzoeken van een alternatieve zone voor nog drie windmolens langs het spoor in de gemeenten Soest en Amersfoort, op het militaire terrein De Vlasakkers en zonnevelden aan de randen van de Eempolder.

In de omgevingsvisie wordt aangegeven wat de gewenste situatie van de gemeente is over 20 jaar voor de fysieke leefomgeving. De strategische doelen voor de gemeente Soest zijn o.a.:

• In 2040 zijn er in de gemeente Soest meer woningen dan nu. De omvang ligt tussen de 0,6% en 1% toevoegingen per jaar. Dat zou neerkomen op 100-200 woningen per jaar in onze gemeente. Om te besluiten welke onbebouwde ruimte gebruikt kan worden voor woningen hanteren we een openbare en gemeentebre¬de selectiemethode waarbij de maatschap-pelijke waarde van de onbebouwde ruimte het uitgangspunt is.
• In 2040 is de omvang van onze bedrijfster¬reinen even groot als nu. Maar er is nog steeds ruimte voor ondernemerschap, de bestaande terreinen worden intensiever ge¬bruikt. Per hectare zijn er meer arbeidsplaat¬sen en meer bedrijven.
• In 2040 reizen we naar verhouding meer met de fiets en het OV en minder met de auto dan nu. In 2040 zijn onze OV-knooppunten leven¬diger en ze trekken meer in-en uitstappers.
• Soesterberg is in 2040 gevarieerder en gro¬ter, een kern met een nog sterkere eigen cul¬tuur en identiteit. We zetten een platform op waarmee we intensief met de samenleving blijven pra¬ten over lopende projecten en plannen en waar nieuwe initiatieven worden ingebracht.
• De openbare ruimte in de kernen, groen en verhard, wordt meer gebruikt, is natuurlijker, circulairder en klimaatrobuuster dan nu. De onbebouwde ruimte buiten de kernen (bos¬sen en landbouwgebieden) is natuurlijker en klimaatrobuuster. Delen daarvan worden in¬tensiever gebruikt dan nu, andere delen niet.
• In 2040 zijn er meer regionale recreanten dan nu in onze gemeente, vooral meer dan nu in de kernen en in de polder. In de bossen en de natuurgebieden is er een groter ver¬schil dan nu tussen drukke en rustige delen.
• De polder is tot aan de A1 omgevormd tot landschapspark. Daarmee kunnen we een al¬ternatief voor de regio bieden voor de bossen en de algemene capaciteit voor recreatie uit¬breiden. Duurzame, op de lokale consument¬gerichte landbouw, is de basis. Ruimtelijk is de polder gevarieerder dan alleen veeteelt nu en er zijn veel meer gebruiksmogelijkheden. Denk aan verschillende vormen van recre¬atie, natuurontwikkeling, zwemplekken of kleine plukbossen.

Naast het vastleggen van de Omgevingsvisie moet ook nog bepaald worden hoe we als gemeente richting die gewenste situatie in 2040 denken te komen. Dit kan door (opdrachten voor) omgevingsprogramma's te koppelen aan de doelen uit de visie. Het vaststellen van de programma’s is de bevoegdheid van het college van B en W.

De raad wordt op 8 juli 2021 voorgesteld in te stemmen met de Ontwerp Omgevingsvisie Soest en Soesterberg en om deze vrij te geven voor ter inzagelegging.